W ramach wspólnej inicjatywy Instytutu Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk oraz Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie Państwowego Instytutu Badawczego Oddział w Krakowie w dniu 13 stycznia br. odbyło się spotkanie pt. „Protonoterapia teraźniejszość i przyszłość”, wykazujący, iż rozwój protonoterapii jest możliwy dzięki współpracy jednostek z wielu dziedzin.
Radioterapia jest jedną z podstawowych metod leczenia nowotworów. Zaletą radioterapii protonowej, w porównaniu z konwencjonalną radioterapią wykorzystującą promieniowanie fotonowe jest bardziej korzystny rozkład dawki terapeutycznej w ciele pacjenta.
Radioterapia protonowa w IFJ PAN jest prowadzona od 2011 roku. Początkowo była to radioterapia oka prowadzona na starym cyklotronie we współpracy z Kliniką Okulistyki i Onkologii Okulistycznej Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. Od 2016 roku, we współpracy z Narodowym Instytutem Onkologii- Państwowym Instytutem Badawczym w Krakowie, prowadzona jest w nowym ośrodku najnowocześniejsza forma radioterapii protonowej metodą ołówkowej wiązki skanującej.
Od samego początku CCB zostało pomyślane i zaprojektowane tak, aby służyć pacjentom i działalność medyczna miała pełny priorytet. Jednak początkowe lata działalności były trudne. Wynikało to ze zbyt małej liczby pacjentów, co wynikało z ograniczonej liczby wskazań, oraz z trudności organizacyjnych z leczeniem pacjentów pediatrycznych. Jednak drobiazgowa kontrola NIK z 2021 roku wykazała opinii publicznej pełną racjonalność projektu.
W okresie późniejszym doszły trudności związane z pandemią oraz wybuchem wojny u naszego sąsiada.
Pomimo tych trudności współpraca z jednostkami klinicznymi coraz bardziej się rozwijała i jest realizowana bez przerwy od 2011 roku. Stopniowo rozszerzany jest zakres wskazań i prowadzonych badań w zakresie wykorzystania wiązek protonowych. 11 stycznia 2023 roku ukazało się kolejne rozporządzenie Ministra Zdrowia rozszerzające wskazania do radioterapii protonowej, w których leczenie jest refundowane ze środków publicznych
Obecnie rocznie w CCB napromienianych jest niemal 200 pacjentów. Do tej pory w CCB napromieniono ponad 1000 pacjentów, a ich liczba stale rośnie.
Oprócz powyższego za niewątpliwy sukces uznać należy ponowną możliwość leczenia pacjentów pediatrycznych w CCB IFJ PAN.
Prezentacje podczas spotkania objęły:
| 12:30 |
Przywitanie zaproszonych gości prof. dr hab. Tadeusz Lesiak, prof. dr hab. n. med. Janusz Ryś |
| 12:40 |
IFJ PAN prof. dr hab. Tadeusz Lesiak, NIO-PIB w Krakowie prof. dr hab. n. med. Janusz Ryś |
| 12:50 |
Cyklotrony w IFJ PAN wczoraj i dzisiaj prof. dr hab. Bogdan Fornal |
| 13:10 |
Radioterapia protonowa w IFJ PAN dr hab. Renata Kopeć, prof. IFJ PAN |
| 13:30 |
Radioterapia protonowa – podsumowanie dotychczasowych doświadczeń i spojrzenie na przyszłość dr n. med. Tomasz Skóra |
| 13:50 |
Dlaczego protony? – aspekty praktyczne mgr inż. Damian Kabat |
| 14:10 |
Perspektywy rozwoju terapii protonowej prof. dr hab. Paweł Olko |
| 14:30 |
Holistyczna opieka nad pacjentem pediatrycznym w czasie protonoterapii Dr med. Katarzyna Drosik-Rutowicz, dr Elżbieta Byrska, dr hab. med. Szymon Skoczeń prof. UJ |
W ramach spotkania „Protonoterapia teraźniejszość i przyszłość” odbyła się również konferencja prasowa, którą otworzyli:
- prof. dr hab. Tadeusz Lesiak, Dyrektor Instytutu Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk w Krakowie (IFJ PAN);
- prof. dr hab. n. med. Janusz Ryś – Dyrektor Narodowego Instytutu Onkologii – Państwowego Instytutu Badawczego Oddziału w Krakowie (NIO-PIB);
- dr hab. Wojciech Cyrul, prof. UJ – Dyrektor Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie (USD ).
Na temat leczenia radioterapią protonową wypowiadali się:
- prof. dr hab. n. med. Krzysztof Składowski – Konsultant Krajowy ds. Radioterapii, Dyrektor NIO-PIB Oddział w Gliwicach,
- dr hab. Renata Kopeć, prof. IFJ PAN- Kierownik Centrum Cyklotronowego Bronowice IFJ PAN
- dr n. med. Tomasz Skóra – Kierownik Samodzielnej Pracowni Radioterapii Protonowej NIO-PIB w Krakowie,
- lek. Katarzyna Drosik-Rutowicz – koordynator leczenia dzieci radioterapia protonową NIO-PIB Oddział Krakowie oraz Oddział w Gliwicach
- prof. dr hab. n. med. Rafał Tarnawski – Kierownik III Kliniki Radioterapii i Chemioterapii NIO-PIB w Gliwicach
- dr hab. n. med. Szymon Skoczeń, prof UJ – Kierownik Kliniki Onkologii i Hematologii Dziecięcej USD w Krakowie.
Szczegółowe informacje pod linkiem:
https://nio-krakow.pl/radioterapia-protonowa-konferencja-prasowa-13-stycznia-2023/