W Centrum Cyklotronowym Bronowice protony sÄ… wytwarzane i przyspieszane do odpowiednich energii w izochronicznym cyklotronie Proteus C-235 (IBA, Belgia).  Protony na wyjÅ›ciu z cyklotronu majÄ… Å›ciÅ›le okreÅ›lonÄ… energiÄ™ równÄ… 230 MeV. W terapii protonowej należy dostosować energiÄ™ protonów (czyli ich zasiÄ™g) do poÅ‚ożenia zmiany nowotworowej. W tym celu stosuje siÄ™ tzw. degrader energii, który pochÅ‚aniajÄ…c część energii umożliwia napromienianie pÅ‚ycej poÅ‚ożonych zmian. WiÄ…zka do stanowiska terapii jest dostarczana jonowodem z magnesami kwadrupolowymi, dipolowymi i kolimatorami. KontrolujÄ… one m. in. rozkÅ‚ad energii wiÄ…zki oraz nadajÄ… wiÄ…zce odpowiedni kierunek w celu wprowadzenia jej na wybrane stanowisko.

W celu napromieniania zmian nowotworowych znajdujÄ…cych siÄ™ w różnych lokalizacjach ciaÅ‚a pacjenta konieczne jest zastosowanie rozwiÄ…zania umożliwiajÄ…cego dostarczenie wiÄ…zki z różnych kierunków. Stosuje siÄ™ tzw. gantry, czyli obrotowe ramiÄ™, które stanowi zestaw umieszczonych na sztywnej, obracanej konstrukcji stalowej magnesów odchylajÄ…cych wiÄ…zkÄ™ terapeutycznÄ…. Åšrednica caÅ‚ej konstrukcji ramienia obrotowego gantry wynosi 11 m, a masa konstrukcji to 100 t. Pomimo tak dużych gabarytów, urzÄ…dzenie dostarcza wiÄ…zkÄ™ do leczonego obszaru z precyzjÄ… lepszÄ… od 1 mm.

Stanowisko gantry

Stanowisko gantry

Pacjent podczas trwania terapii leży na stole terapeutycznym, który jest osadzony na ramieniu robotycznym umożliwiajÄ…cym jego ruch w 6 osiach, co pozwala na bardzo precyzyjne pozycjonowanie pacjenta przed napromienianiem. Dodatkowo gantry wyposażone jest w ukÅ‚ad dwóch lamp rentgenowskich oraz paneli obrazowych. Przed napromienianiem wykonuje siÄ™ zdjÄ™cia rentgenowskie wybranego obszaru ciaÅ‚a pacjenta, na podstawie których możliwe jest jego dokÅ‚adne umieszczenie pacjenta na stole terapeutycznym. Stanowisko gantry jest również wyposażone w system kamer Align RT do pozycjonowania pacjenta i bramkowania wiÄ…zki w trakcie przeprowadzania radioterapii. Bramkowanie polega na Å›ledzeniu ruchów oddechowych na klatce piersiowej pacjenta przez system kamer i automatycznym wstrzymywaniu i wznawianiu wiÄ…zki w trakcie trwania napromieniania.